مترجم : مرضیه صائمی
بیشتر مردم هرگز نام ویتامین K2 را نشنیده اند . این ویتامین در رژیم غذایی غربی نادر است و مورد توجه قرار نگرفته است . با این حال این ماده ی مغذی ، نقش اساسی در سلامتی شما دارد . در حقیقت ، ویتامین K2 ممکن است حلقه ی مفقوده بین رژیم غذایی و چندین بیماری مزمن باشد .
✔ ویتامین K چیست ؟
ویتامین K در سال 1929 به عنوان ماده مغذی ضروری برای انعقاد خون ( لخته شدن خون ) شناخته شد .
خبرکشف اولیه آن در یک مجله علمی آلمانی به نام Koagulationsvitamin منتشر شد ، نام ویتامین k از این مجله گرفته شده است .
این ویتامین توسط دندانپزشکی به نام وستون پرایس کشف شد که در اوایل قرن بیستم با مطالعه رابطه بین رژیم غذایی و بیماری در ملیت های مختلف به نقاط مختلف جهان سفر می کرد ، وی دریافت که رژیم های غذایی غیرصنعتی ، حاوی مقدار زیادی ماده مغذی شناخته نشده است که به نظر می رسد از پوسیدگی دندان و بیماری های مزمن پیشگیری می کند . از این ماده مرموز به عنوان فعال کننده x نام برد که به نظر می رسد همان ویتامین k بوده است .
دو نوع اصلی ویتامین K وجود دارد :
• ویتامین k1 ( فیلوکینون ) : که در غذاهای گیاهی مانند سبزیجات برگ دار وجود دارد .
• ویتامین K2 ( مناکینون ) : که در غذاهای حیوانی و تخمیر شده وجود دارد .
ویتامین K2 را می توان به چندین زیرگروه فرعی مختلف تقسیم کرد که مهمترین آنها MK4 و MK7 است .
⁂ چکیده
در ابتدا ویتامین K به عنوان ماده مغذی در لخته شدن خون کشف شد . دو نوع دارد : k1 که در غذاهای گیاهی یافت می شود و k2 که در غذاهای حیوانی و تخمیر یافته وجود دارد .
✔ عملکرد ویتامین های K1 و K2
ویتامین K پروتئین هایی را که در لخته شدن خون ، متابولیسم کلسیم و سلامت قلب نقش دارند فعال می کند .
یکی از مهمترین عملکردهای آن تنظیم رسوب کلسیم است . به عبارت دیگر ، باعث ترشح کلسیم می شود و از انسداد رگ ها و کلیه ها ، جلوگیری می کند .
برخی دانشمندان گفته اند كه نقش ویتامین های K1 و K2 كاملاً متفاوت است و به نظر برخی دیگر ، باید به عنوان مواد مغذی جداگانه طبقه بندی شوند .
مطالعه حیوانی در این خصوص نیز نشان داده است که بر خلاف ویتامین K1 ، ویتامین K2 ( MK4 ) کلسیفیکاسیون رگ های خونی را کاهش می دهد .
همچنین بر طبق مطالعات کنترل شده بر روی انسان ها ، مکمل های ویتامین K2 سلامت استخوان ها و قلب را بهبود می بخشد ، در حالی که ویتامین K1 در این زمینه ، اثر قابل توجهی ندارد .
البته پیش از اینکه تفاوت عملکرد بین ویتامین های K1 و K2 کاملاً درک شود ، نیاز به مطالعات بیشتری در مورد انسان است .
⁂ چکیده
ویتامین K در انعقاد خون ، سلامت قلب و استخوان نقش اساسی دارد .
✔ نقش ویتامین K در پیشگیری از بیماری های قلبی
تجمع کلسیم در عروق اطراف قلب شما ، عاملی خطرناک برای بیماری های قلبی است . بنابراین ، هر چیزی که بتواند این تجمع کلسیم را کاهش دهد ، به جلوگیری از بیماری قلبی کمک می کند .
برخی عقیده دارند که ویتامین K از رسوب کلسیم در رگ های شما جلوگیری می کند .
در مطالعه ای که 7 تا 10 سال طول کشید ، افرادی که ویتامین K2 بیشتری دریافت کردند ، %52 کمتر دچار کلسیفیکاسیون شریانی و %57 کمتر در معرض خطر مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی بودند .
مطالعه دیگر بر روی 16.057 زن نشان داد که شرکت کنندگانی که مقدار بیشتری ویتامین K2 دریافت نمودند ، کمتر در معرض بیماری قلبی هستند ، به ازای هر 10 میکرو گرم K2 که در روز مصرف می کنند ، خطر این بیماری %9 کاهش می یابد .
از طرف دیگر ، ویتامین K1 هیچ تأثیری در این مورد نداشته است . البته مطالعات فوق ، به صورت مشاهده ای بوده ، بنابراین اثبات کننده علت و معلول نیست .
در چند مطالعه کنترل شده نشان داده شد که K1 بی اثر است . بنابراین آزمایشات کنترل شده طولانی مدت برای مشخص شدن رابطه دقیق ویتامین K2 و بیماری های قلبی مورد نیاز است .
البته قابل ذکر است که مکانیسم بیولوژیکی کاملاً منطقی برای اثربخشی و تاثیر مثبت آن بر سلامت قلب ، در مطالعات مشاهده ای وجود دارد .
⁂ چکیده
مصرف بیشتر ویتامین K2 ، به شدت با کاهش خطر بیماری های قلبی مرتبط است . اما ویتامین K1 اثربخشی و فایده کمتری دارد .
✔ بهبود سلامت استخوان و کاهش خطر پوکی استخوان با ویتامین K
پوکی استخوان ( استخوان های متخلخل ) مشکلی شایع در کشورهای غربی است .
این بیماری بیشتردر میان زنان مسن شیوع دارد و به شدت خطر شکستگی را افزایش می دهد .
همانطور که در بالا ذکر شد ، ویتامین K2 نقشی اساسی در متابولیسم کلسیم ( ماده معدنی اصلی موجود در استخوان ها و دندان ها ) دارد .
ویتامین K2 ، متصل کننده کلسیم به دو پروتئین ماتریکس GLA و استئوکلسین ( که به ساخت و حفظ استخوان ها کمک می کنند ) را فعال می کند .
شواهد قابل توجهی از مطالعات کنترل شده وجود دارد که نشان می دهد K2 فواید بسیاری برای سلامت استخوان ها دارد .
مطالعه ای که به مدت سه سال روی 244 زن یائسه صورت گرفت ، نشان داد که تراکم مواد معدنی استخوان وابسته به سن ، در زنانی که از مکمل های ویتامین K2 استفاده می کنند ، روند بسیار کندتری دارد .
با مطالعات طولانی مدت در زنان ژاپنی نیز نتایج مشابهی را مشاهده کرده اند ، البته در این مورد از دوزهای بسیار بالا استفاده شده است . از 13 مطالعه ، فقط یک مورد پیشرفت چشمگیری را نشان نداد .
هفت مورد از این آزمایش ها ، با در نظر گرفتن شکستگی ها نشان داد که ویتامین K2 شکستگی ستون فقرات را 60 درصد ، شکستگی لگن را 77 درصد و شکستگی های غیر نخاعی را تا 81 درصد کاهش می دهد .
در راستای این مطالعات ، مکمل های ویتامین K در ژاپن ، برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان توصیه می شود .
البته برخی دانشمندان هنوز متقاعد نشده اند زیرا محققان پس از انجام دو مطالعه گسترده ، اعلام کردند که شواهد کافی برای توصیه مکمل ویتامین K در این مورد ، وجود ندارد .
⁂ چکیده
ویتامین K2 در متابولیسم استخوان نقش اساسی دارد و مطالعات حاکی از آن است که می تواند از پوکی استخوان و شکستگی جلوگیری کند .
✔ نقش ویتامین K2 در سلامت دندان ها
بنابر فرضیه محققان ، ویتامین K2 ممکن است بر سلامت دندان نیز تأثیر گذار باشد .
هیچ مطالعه انسانی در این مورد صورت نگرفته است . بر اساس مطالعات حیوانی و نقشی که ویتامین K2 در متابولیسم استخوان ها دارد ، منطقی است که تصور کنیم این ماده مغذی بر سلامت دندان نیز تأثیر بگذارد .
یکی از اصلی ترین پروتئین های تنظیم کننده در سلامت دندان ، استئوکلسین است ، همان پروتئینی که برای متابولیسم استخوان بسیار مهم است و توسط ویتامین K2 فعال می شود . استئو کلسین مکانیسمی را آغاز می کند که سبب تحریک رشد عاج جدید ( که همان بافت کلسیفیه Calcified زیر مینای دندان است ) ، می شود .
علاوه بر آن ، ویتامین های A و D نیز در این پروسه ، نقش مهمی دارند .
⁂ چکیده
ویتامین K2 ممکن است نقشی اساسی در سلامت دندان داشته باشد . همچنین مطالعات انسانی نشان می دهد که در این مورد مکمل ها کمبود دارند .
✔ مبارزه با سرطان
سرطان یکی از علل شایع مرگ و میر در کشورهای غربی است . با اینکه پزشکی مدرن ، روش های زیادی برای درمان آن پیدا کرده است ، اما موارد جدید سرطان هنوز در حال افزایش است .
بنابراین ، یافتن راهکارهای موثر پیشگیری ، اهمیت ویژه ای دارد .
جالب اینجاست که چندین مطالعه در خصوص رابطه ویتامین K2 و انواع خاصی از سرطان ، انجام شده است .
دو مطالعه بالینی نشان می دهد که ویتامین K2 در کند کردن روند پیشرفت سرطان کبد موثر است و مدت زمان زنده ماندن بیمار را افزایش می دهد .
علاوه بر این ، یک مطالعه مشاهده ای بر روی 11000 مرد نشان داد که دریافت زیاد ویتامین K2 با %63 کاهش خطر ابتلا به سرطان پیشرفته پروستات مرتبط است ، در حالی که ویتامین K1 هیچ تاثیری ندارد .
با این وجود ، قبل از هر گونه نظریه محکم ، مطالعات با کیفیت تری نیاز است .
⁂ چکیده
مشخص شده است که ویتامین K2 در بیماران مبتلا به سرطان کبد ، مدت زمان زنده ماندن بیمار را افزایش می دهد . همچنین به نظر می رسد خطر ابتلا به سرطان پیشرفته پروستات در مردانی که بیشترین مقدار K2 را مصرف می کنند ، کمتر است.
✔ چگونه ویتامین K2 مورد نیاز خود را دریافت کنیم
انواع مواد غذایی در دسترس ، از منابع غنی ویتامین K1 هستند ، اما ویتامین K2 کمتر در مواد غذایی وجود دارد .
بدن شما می تواند تا حدی ویتامین K1 را به K2 تبدیل کند . این عملکرد بسیار مهم است ، زیرا مقدار ویتامین K1 در یک رژیم غذایی معمولی ده برابر ویتامین K2 است .
با این حال ، شواهد موجود نشان می دهد که فرایند تبدیل کارآمد نیست . بنابراین ، بهتر است این ویتامین را از طریق خوردن مستقیم ، دریافت کنیم .
ویتامین K2 توسط باکتریهای روده در روده بزرگ تولید می شود . برخی شواهد نشان می دهد که بسیاری از آنتی بیوتیک ها در کمبود K2 نقش دارند .
در دنیای مدرن امروز نیز ، متوسط دریافت این ماده مغذی مهم در رژیم غذایی به طرز باورنکردنی کم است .
ویتامین K2 عمدتا در بعضی از غذاهای حیوانی و تخمیر شده یافت می شود ، که اکثر مردم زیاد نمی خورند .
منابع حیوانی غنی شامل لبنیات پرچرب از گاوهای تغذیه شده با علف ، زرده تخم مرغ ، و همچنین جگر است .
ویتامین K محلول در چربی است ، به این معنی که محصولات حیوانی کم چرب و بدون چربی مقادیر زیادی از آن را ندارند .
غذاهای حیوانی حاوی نوع فرعی MK4 هستند ، در حالی که غذاهای تخمیر شده مانند کلم ترش ، ناتو و میسو حاوی MK5 تا MK14 هستند .
اگر این غذاها در دسترس نیستند ، مصرف مکمل ها گزینه خوبی است .
اگر K2 را با مکمل ویتامین D بخورید از فواید آن بیشتر بهره مند می شوید ، زیرا این دو ویتامین اثرات هم افزایی دارند .
لازم است این مسآله دقیق تر بررسی شود ، اما تحقیقات فعلی نیز در مورد ویتامین K2 امیدوار کننده است .
و حتی ممکن است برای بسیاری از افراد پیامدهای نجات دهنده داشته باشد .
⁂ چکیده
شما می توانید ویتامین K2 را از محصولات لبنی پرچرب ، زرده تخم مرغ ، جگر و غذاهای تخمیر شده مانند کلم ترش تهیه کنید .
✔ نکته اخر
ویتامین K گروهی از مواد مغذی است که به دو دسته ویتامین های K1 و K2 تقسیم می شوند .
ویتامین K1 در انعقاد خون نقش دارد و ویتامین K2 برای سلامت استخوان و قلب مفید است . اما در خصوص نقش زیرگروه های فرعی ویتامین K2 ، مطالعات بیشتری نیاز است .
برخی دانشمندان عقیده دارند که مکمل های ویتامین K2 باید به طور منظم توسط افرادی که بیماری قلبی دارند ، استفاده شود . و برخی دیگر قبل از ارائه هرگونه توصیه محكم ، مطالعات بیشتری را توصیه می کنند .
با این حال ، واضح است که ویتامین K نقش اساسی در عملکرد بدن دارد .
برای حفظ سلامتی ، اطمینان حاصل کنید که از طریق رژیم غذایی ، به میزان کافی ویتامین K1 و K2 دریافت می کنید .