افزایش قد اصولا در سنین بلوغ شروع میشود که این سن برای دختران ۹ سالگی و برای پسران ۱۱ سالگی می باشد و این رشد در این سنین تا ۳-۴ سال ادامه پیدا می کند.همچنین در سنین ۱۸ تا ۲۰ حدود ۲-۳ سانتی به قد اضافه میشود. هورمونی به نام هورمون رشد در بدن موجود است که در سنین کودکی و نوجوانی تکثیر سلولی ، در این مناطق غضروفی را تحریک و موجب افزایش استخوان سازی و قد می شود.
استخوان سازی تا پایان سنین بلوغ ، ادامه پیدا می کند این موضوع بدین منظور است که تا اوایل ۲۰ سالگی هنوز امکان افزایش قد وجود خواهد داشت. بعد از سخت شدن قسمت نرم وغضروفی استخوانهاو توقف رشد طولی آن ها قد فرد دیگر افزایش نخواهد یافت.برای افزایش هورمون رشد داشتن خواب کافی از اهمیت ویژه ای برخوردار است همچنین استفاده از ۶ وعده غذایی به جای ۳ وعده،ورزش کردن،استفاده از مواد غذایی غنی از کلسیم :شیر ولبنیات،کاهش استرس نیز مهم است.
پروتئین یکی از عوامل تاثیرگذار بر رشد قدی تغذیه محسوب می شود . در میان مواد مغذی مصرف به اندازه ی پروتئین ها و املاح بسیار از اهمیت زیادی برخوردار است.یک نوجوان باید پروتئین مورد نیازش را هر روز و به خصوص چند مرحله در طول روز دریافت کند. بهتر است پروتئین مصرفی از منابع پروتئین حیوانی باشد مثل گوشت گوسفند و گاو ، مرغ و ماهی ، تخم مرغ و شیر باشد. در میان املاحی که برای رشد قدی لازم اند کلسیم ، فسفر ، منیزیم ، روی و فلوئور از اهمیت بالایی برخوردار هستند. منابع کلسیم: لبنیات مثل شیر ، ماست ، پنیر خامه و بستنی است . فسفر و منیزیم در گوشت و دیگر منابع پروتئین و حبوبات فراوان است. فلوئور نیز در آب موجود است و آب مصرفی بایستی محتوی ppm 1 فلوئور باشد.
تحقیقات اخیر ، اذعان می دارد که مصرف ” روی ” به مقدار کافی موجب رشد قدی مناسب میشود ، در خاورمیانه و خصوصاً ایران مصرف کم روی موجب کوتاه قدی شده است به علاوه با کمبود روی سطح توانایی های مغزی و ایمنی بدن پائین آمده و ابتلا به بیماریهای مسری زیاد تر شده است.
توصیه متخصصان تغذیه برای نوجوانان :
مصرف روزانه ۱۵۰ گرم گوشت ، نصف تا ۱ لیوان حبوبات پخته ، ۲ تا ۳ لیوان شیر و لبنیات دیگر به همراه سبزیجات فراوان است.
نوجوانانی که در سنین رشد هستند و افزایش قد خوبی ندارند می توانند با مصرف مکمل ویتامینها و املاح ، طبق دستور و مصرف هفتگی آهن ، رشد قدی شان راافزایش دهند . پس توصیه می شود کسانی که می خواهند قد بلند تری داشته باشند هفته ای یکبار جگر و دو بار غذای دریایی جزو وعده های غذایی خود قرار دهند و هر روز چند عدد ، بادام ، بادام زمینی و گردو مصرف کنند.
غذاهای دریایی مثل ماهی ، میگو ، جگر و دانه های روغنی حاوی املاح زیادی هستند و فوائد بسیاری برای نوجوانان در رشد قدشان دارد.
یک نکته بسیارمهم در افزایش قد :
انجام فعالیت های ورزشی است . هر چه تحرک ما بیشتر باشد گردش املاح استخوانی بیشتر خواهد بود و این مساله به رشد قدی کمک میکند. ورزشهایی مثل بسکتبال ، والیبال ، شنا ، بدمینتون و تنیس برای کمک به افزایش قد جایگاه ویژه ای دارد.