مترجم : مرضیه صائمی
واکسن های مختلف COVID-19 در سراسر جهان در حال تولید است . در ایالات متحده ، سازمان غذا و دارو ( FDA ) تاکنون سه واکسن COVID-19 را برای استفاده اضطراری مجاز دانسته است . دو مورد از این واکسن ها ، Pfizer-BioNTech و Moderna هستند که از فناوری mRNA برای کمک به سیستم ایمنی بدن برای تولید آنتی بادی در برابر ویروس کرونا که عامل COVID-19 ( SARS-CoV-2 ) است ، استفاده می کنند . این واکسن ها به دو مرحله تزریق نیاز دارند . بعد از دریافت دوز دوم ، روند ایمنی بدن به ویروس کاملاً شروع می شود .
✵ ممکن است بپرسید که چه مدت بعد از دوز دوم ، مصونیت کامل دارید . در این مقاله ، ما به طور کامل به هر آنچه باید در مورد مصونیت با واکسن Pfizer-BioNTech و Moderna بدانید ، خواهیم پرداخت .
✔ مصونیت بعد از دوز دوم واکسن چه مدت طول می کشد ؟
هر دو واکسن Pfizer-BioNTech و Moderna باعث آموزش سیستم ایمنی بدن شما برای ساخت پروتئین سنبله ( مختص ویروس کرونا ) می شوند . این پروتئین در سطح ویروسی یافت می شود و برای کمک به اتصال و ورود ویروس به سلولهای میزبان در بدن استفاده می شود . از آنجا که سیستم ایمنی بدن شما قابلیت ذخیره اطلاعات ( حافظه ) دارد ، از واکسن برای تجزیه و تحلیل و ذخیره اطلاعات مربوط به پروتئین سنبله استفاده می کند . بنابراین در صورت مواجهه با ویروس واقعی در آینده ، با استفاده از این اطلاعات از شما محافظت می کند . البته ایمنی بلافاصله پس از واکسیناسیون اتفاق نمی افتد . در حقیقت ، به طور معمول حدود 2 هفته طول می کشد تا بدن بتواند مصونیت ایجاد کند . به همین دلیل ، در این بازه زمانی ممکن است بیمار شوید .
اکنون که ما در مورد مدت زمان لازم برای ایمنی بحث کردیم ، نگاهی به اثر واکسن Pfizer و Moderna در هفته های بعد از تزریق دوز دوم می اندازیم .
✵ PFIZER
آزمایشات بالینی اثرات واکسن فایزر را یک هفته پس از دریافت دوز دوم ارزیابی کرد . محققان دریافتند که این واکسن 95 درصد در جلوگیری از COVID-19 در مرحله اول موثر است .
✵ MODERNA
دو هفته پس از دریافت دوز دوم واکسن Moderna ، با بررسی بالینی مشخص شد که این واکسن 94.1 درصد در جلوگیری از COVID-19 موثر است .
✔ چه مدت باید بین دوز صبر کنید ؟
فاصله زمانی بین دو دوز بستگی به این دارد که از کدام واکسن استفاده کنید :
• Pfizer-BioNTech : دوز دوم باید 3 هفته بعد از دوز اول تزریق شود .
• Moderna : دوز دوم باید 4 هفته بعد از دوز اول تزریق شود .
✔ چرا دو نوبت تزریق لازم است ؟
در طی آزمایشات اولیه ، محققان دریافتند که هر دو واکسن پس از فقط یک دوز ، پاسخ ایمنی ضعیفی ایجاد می کنند . اما بعد از تزریق دوز دوم پاسخ ایمنی قوی تری مشاهده شد . به همین دلیل دو دوز واکسن Pfizer-BioNTech و Moderna مورد نیاز است . دوز اول شروع به محافظت از بدن می کند و دوز دوم این محافظت را تقویت می کند .
برخی واکسن ها مانند واکسن جانسون و جانسون ( J&J ) فقط به یک نوبت تزریق نیاز دارند . این واکسن از فناوری متفاوتی نسبت به واکسن های Pfizer و Moderna استفاده می کند . FDA پس از آزمایشات و بررسی داده های ایمنی و اثربخشی ، تزریق واکسن جانسون و جانسون را برای مواقع اضطراری تأیید کرد .
✔ آیا بعد از اولین دوز واکسن مصونیت ایجاد می شود ؟
به دنبال تزریق اولین دوز واکسن کمی ایمنی در بدن ایجاد می شود . البته درصد ایمنی برای این دو واکسن متفاوت است .
✵ Pfizer-BioNTech
برای واکسن Pfizer-BioNTech بین دوز اول و دوم 52 درصد اثر بخشی گزارش شده است . البته اثر واکسن بعد از اولین دوز ، ممکن است بالاتر از این مقدار باشد . تجزیه و تحلیل دیگری توسط دانشمندان در انگلستان تخمین زده است که اثر واکسن 15 روز بعد از تزریق دوز اول ، حدود 89 تا 91 درصد است . علاوه بر این ، یک مطالعه معتبر در سال 2021 در کمپین واکسیناسیون در اسرائیل ، کاهش قابل توجهی در موارد COVID-19 را پس از یک دوز واکسن Pfizer-BioNTech مشاهده کرد .
✵ Moderna
گزارش معتبر ارائه شده به FDA ، جزئیات مربوط به اثربخشی واکسن Moderna را فقط پس از یک دوز ارائه می دهد . در این مورد ، محققان دریافتند که اثر واکسن تا 14 روز بعد 50.8 درصد و بیشتر از این مدت 92.1 درصد است .
✔ آیا فاصله زمانی طولانی تر بین دو دوز، می تواند بر ایمنی بدن تأثیر بگذارد ؟
در حال حاضر مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ( CDC ) توصیه می کند که دوز دوم واکسن فایزر را 3 هفته و واکسن Moderna را 4 هفته بعد تزریق نمائید . البته گاهی اوقات تأخیر در تأمین واکسن یا حوادث غیرمترقبه آب و هوایی ممکن است مانع دریافت به موقع واکسن دوم شود . خوشبختانه دریافت کمی دیرتر از حد پیش بینی شده دوز دوم ، نمی تواند بر ایمنی بدن شما تأثیر بگذارد .
✵ طبق دستورالعمل های CDC ، بهتر است بعد از دریافت اولین دوز ، دوز دوم خود را بیشتر از 6 هفته به تاخیر نیندازید . در حال حاضر تأثیرات تأخیر بیش از این زمان ، مشخص نیست .
✔ ایمنی پس از تزریق واکسن چه مدت طول می کشد ؟
همه واکسن های COVID-19 مدت زمان بسیار کمی است که تولید شده اند . به همین دلیل ، دقیقاً مشخص نیست که بعد از واکسیناسیون ، مصونیت از بیماری چقدر طول می کشد . این امر برای واکسن های یک دوز و دو دوز یکسان است . دانشمندان به مطالعه واکسنهای مختلف COVID-19 و مدت زمان ایمنی آنها ادامه خواهند داد . با اینکه هنوز نمی دانیم که مدت زمان محافظت در برابر واکسن COVID-19 چقدر است ، اما دریافت واکسن در دسترس شما ، از این موضوع مهم تر می باشد .
✔ آیا واکسن می تواند از شما در برابر سایر گونه های ویروس کرونا محافظت کند ؟
طی چند ماه گذشته ، گونه های جدید ، یا انواع مختلف SARS-CoV-2 شناسایی شده است . نگرانی هایی در مورد موثر بودن واکسن ها در برابر انواع جدید این ویروس وجود داشته است . دو گونه جدید که ممکن است درباره آنها زیاد شنیده باشید عبارتند از :
• B.1.1.7 ( نوع انگلیسی )
• B.1.351 ( نوع آفریقای جنوبی )
مطالعات آزمایشگاهی این گونه ها و واکسن های Pfizer-BioNTech و Moderna را بررسی کرده اند . اطلاعات اولیه نشان می دهد که این واکسن ها ممکن است بر روی افرادی که در آفریقای جنوبی هستند ، تأثیر کمتری داشته باشند .
در مطالعه ای آنتی بادی های تولید شده توسط واکسن Pfizer-BioNTech علیه ویروس آفریقای جنوبی ( که حاوی جهش های پروتئین سنبله ای است ) بررسی شد . در مقایسه این ویروس با نوع اولیه ویروس کرونا ، توانایی خنثی سازی آنتی بادی این ویروس دو سوم ضعیف تر بود . در گزارشی مشابه توانایی آنتی بادی های تولید شده توسط واکسن Moderna در خنثی سازی ویروس های آزمایش شده مورد بررسی قرار گرفت . ویروسهای موجود در نوع انگلیسی خنثی شدند و همچنین محققان شاهد کاهش 6.4 برابری خنثی سازی ویروس آفریقای جنوبی بودند .
این بررسی ها یک حوزه مطالعاتی در حال توسعه است بنابراین دانشمندان به تحقیق در مورد تأثیر واکسن ها بر انواع جدید ویروس کرونا همچنان ادامه خواهند داد .
✔ آیا بعد از واکسیناسیون هنوز رعایت پروتکل های بهداشتی لازم است ؟
اگر هر دو دوز واکسن دریافت کرده اید ، باید همچنان به رعایت پروتکل ها ادامه دهید ، از جمله :
• ماسک زدن : هنگام حضور در کنار افراد خارج از خانه ، از ماسکی استفاده کنید که بینی و دهان شما را بپوشاند .
• شستن دست : شستن دست به ویژه بعد از حضور در جمع ، بعد از سرفه و عطسه و حمام کردن بسیار مهم است .
• رعایت فاصله فیزیکی : سعی کنید حداقل 1.5 متر از افراد دور باشید .
• پرهیز از حضور در مکان های شلوغ : مکان های شلوغ یا با تهویه نامناسب انتقال ویروس را آسانتر می کند .
این اقدامات احتیاطی مهم هستند زیرا در حال حاضر نمی دانیم افرادی که واکسینه شده اند حتی اگر علائمی نداشته باشند ، هنوز هم می توانند ویروس را به دیگران منتقل کنند یا خیر .
✔ نکته اخر
واکسن های Pfizer-BioNTech و Moderna حتما به دو نوبت تزریق نیاز دارند . شما حدود 2 هفته پس از دریافت دوز دوم ، ایمنی کامل دارید . در حال حاضر مشخص نیست دقیقاً چه مدت این مصونیت دوام دارد . با دریافت دوز اول مقداری ایمنی خواهید داشت ، دوز دوم این ایمنی را بسیار تقویت می کند . به همین دلیل ، مهم است که دوز دوم را در بازه زمانی مناسب تزریق کنید . در حال حاضر نمی دانیم افرادی که واکسینه شده اند می توانند ویروس را به دیگران منتقل کنند یا خیر . به همین دلیل ادامه اقدامات احتیاطی حتی پس از دریافت هر دو دوز واکسن بسیار اهمیت دارد .