مترجم : مرضیه صائمی
✔ بررسی اجمالی
قاعدگی فرآیندی است که بدن زنان را برای بارداری آماده می کند . در طی این فرآیند ، یک تخمک از تخمدان ها آزاد می شود . اگر آن تخمک بارور نشود ، مخاط سطحی رحم از طریق واژن به خارج هدایت می شود . قاعدگی یک چرخه ماهانه است و معمولا بین دو تا هشت روز طول می کشد . بسیاری از زنان در طول دوره قاعدگی خود علائمی مانند گرفتگی عضلات یا تغییرات خلقی را تجربه می کنند که حتی ممکن است قبل از خونریزی ماهانه شروع شود . این شرایط سندرم پیش از قاعدگی یا PMS نامیده می شود . علائم قاعدگی پس از پایان دوره برطرف می شود .
✔ سیکل قاعدگی کامل چقدر طول می کشد ؟
سیکل کامل قاعدگی از روز اول خونریزی تا روز اول قاعدگی بعدی محاسبه می شود که معمولا بین 21 تا 35 روز است . در چرخه قاعدگی مراحل مختلفی وجود دارد که شامل :
✵ فاز فولیکولی
فاز فولیکولی از روز اول خونریزی شروع شده و با شروع تخمک گذاری به پایان می رسد . در این مرحله ، تخمدان ها فولیکول هایی برای رشد و آماده سازی و بلوغ یک تخمک برای آزاد شدن ، تولید می کنند . این فرایند باعث ضخیم شدن پوشش داخلی رحم شده و استروژن نیز افزایش می یابد .
✵ تخمک گذاری
در این مرحله تخمک بالغ وارد لوله فالوپ ( لوله رحمی ) و سپس رحم می شود . معمولاً حدود دو هفته پس از شروع خونریزی ( بین 12 تا 16 روز ) تخمک گذاری اتفاق می افتد .
✵ فاز لوتئال
در این فاز بدن آمادگی خود را برای بارداری حفظ می کند . افزایش پروژسترون و مقدار کمی استروژن در بدن صورت می گیرد . اگر تخمک بالغ ، بارور نشود ، این مرحله به پایان می رسد و خونریزی شروع می شود . در یک قاعدگی 28 روزه ، این مرحله حدودا در روز 22 به پایان می رسد .
✵ قاعدگی
پوشش ضخیم شده رحم ( آندومتر ) در طول دوره قاعدگی می ریزد .
✔ راهکارهای تشخیص قاعدگی نامنظم
بسیاری از زنان در مقطعی از زندگی پریودهای نامنظم را تجربه می کنند . به خصوص زنان جوان دوره های بسیار نامنظم و طولانی را در چند سال اول قاعدگی خود دارند . اما بین یک تا سه سال پس از شروع قاعدگی ، این چرخه کوتاه تر شده و تثبیت می شود .
پریودهای نامنظم شامل دوره هایی است که بسیار سبک یا سنگین و گاهی به طور غیرقابل پیش بینی از راه می رسند . این قاعدگی ها چند روز کوتاه تر یا طولانی تر از حد متوسط طول می کشند . طبق اعلام موسسه ملی بهداشت کودکان و توسعه انسانی یونیس کندی شرایور ، تخمین زده می شود که بین 14 تا 25 درصد از زنان دچار چرخه های نامنظم پریود هستند . اگر فاصله پریودهای شما کمتر از 21 روز یا بیشتر از 35 روز باشد ، باید با مراجعه به پزشک به دنبال علت آن باشید .
✔ عوامل موثر بر مدت زمان قاعدگی
تعدادی از عوامل مختلف بر چرخه قاعدگی موثر هستند . به عنوان مثال ، با افزایش سن ، پریود ها سبک تر و منظم تر می شود . استفاده از انواع روش های جلوگیری از بارداری از جمله قرص ، رینگ واژینال و آی یو دی ، ممکن است قاعدگی را نامنظم کند . یک تا سه ماه پس از جلوگیری ، چرخه قاعدگی طولانی تر شده ، اما با گذشت زمان یکنواخت میشوند .
عوامل دیگری که باعث تغییر چرخه قاعدگی می شوند عبارتند از :
• کاهش وزن شدید
• ورزش بیش از حد
• عفونت های اندام تناسلی ، مانند بیماری التهابی لگن ( PID )
• شرایطی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک ( PCOS )
• افزایش استرس
• تغییرات رژیم غذایی
• روش های تنظیم چرخه قاعدگی
• تنظیم چرخه قاعدگی
برای تنظیم چرخه قاعدگی باید بر استراتژیها و درمانهایی تمرکز کرد تا این دوره ها منظم شده و به طور طبیعی بین دو تا هشت روز ادامه یابد . رایج ترین راه برای تنظیم این چرخه از طریق قرص یا سایر داروهای ضد بارداری هورمونی مشابه مانند پچ ( برچسب ضد بارداری ) یا NuvaRing ( حلقه واژنی ) است . برخی از این روش های پیشگیری از بارداری یک بار در ماه باعث پریود شدن می شود، در حالی که با مصرف برخی دیگر ممکن است فقط هر سه یا شش ماه یک بار قاعدگی صورت بگیرد . روش دیگر تنظیم چرخه قاعدگی اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی است . با کاهش استرس نیز بی نظمی در پریود کاهش می یابد .
✔ مراجعه به پزشک
چرخه قاعدگی در میان زنان متفاوت است و این روند منحصر به فرد می باشد . در صورت وجود برخی علائم که در ادامه مقاله به بررسی آنها می پردازیم ، حتما با پزشک مشورت کنید .
• بعد از یک دوره طولانی ثابت و قابل پیش بینی ، پریود شما نامنظم می شود .
• قاعدگی به طور ناگهانی برای 90 روز یا بیشتر متوقف می شود و باردار نیستید .
• فکر می کنید ممکن است باردار باشید .
• قاعدگی شما بیش از هشت روز طول می کشد .
• خونریزی شما بسیار شدیدتر از حد معمول است .
• هر دو ساعت یکبار بیش از یک تامپون یا پد خیس میکنید .
• شما ناگهان شروع به لکه بینی می کنید .
• در طول قاعدگی دچار درد شدید می شوید .
• فاصله پریودهای شما بیش از 35 روز یا کمتر از 21 روز است .
✵ اگر بعد از استفاده از تامپون به طور ناگهانی تب شدید و علائمی شبیه آنفولانزا را تجربه کردید ، فوراً به پزشک مراجعه کنید . این علائم می تواند نشان دهنده یک عارضه خطرناک به نام سندرم شوک سمی ( TSS ) باشد .
✔ نتیجه گیری
چرخه قاعدگی در میان زنان متفاوت و انحصاری است . زمان پریود و تغییرات جسمی و روحی خود را در هر ماه یادداشت کنید تا به محض وقوع هر تغییری آن را پیگیری کنید . اگر تغییرات ناگهانی که به استرس مربوط نیست و علائم جدیدی دارید برای بررسی به متخصص زنان مراجعه کنید .